Đồng hồ đo lưu lượng là thiết bị đo lưu lượng chất lỏng, hóa chất, khí hoặc không khí trong hệ thống đường ống. Khi đồng hồ báo số liệu bất thường hoặc không ổn định, nguyên nhân không phải lúc nào cũng do hỏng hóc thiết bị, mà thường do lỗi lắp đặt.
Cần hiểu rằng mỗi loại đồng hồ đo lưu lượng có yêu cầu lắp đặt khác nhau tùy thuộc nguyên lý đo. Bài viết này chia sẻ các nguyên tắc lắp đặt chung và khuyến nghị cụ thể cho từng loại phổ biến.
Cách đơn giản nhất để lắp đúng đồng hồ là tuân thủ hướng dẫn từ nhà sản xuất. Ngoài ra, nhiều loại đồng hồ sẽ hoạt động chính xác hơn nếu tuân thủ các nguyên tắc chung giúp giảm lỗi đo do lắp đặt sai.
1 ) Tối thiểu 10D phía trước, 5D phía sau
Để đảm bảo đo chính xác, nên có đoạn ống thẳng đủ dài trước và sau đồng hồ. Quy tắc chung: upstream ≥ 10 lần đường kính trong (10D), downstream ≥ 5 lần đường kính trong (5D).
Tại sao quan trọng?
Nghiên cứu cho thấy lắp ngay sau khúc cua hoặc co nối thường gây rối dòng, làm sai lệch số đo. Đảm bảo ống thẳng giúp dòng ổn định, giảm nhiễu loạn và tăng độ chính xác.
[1]
Ví dụ: đường kính trong ống 4 cm
・Ống thẳng upstream = 10 × 4 cm = 40 cm
・Ống thẳng downstream = 5 × 4 cm = 20 cm
Nếu không biết đường kính trong (ID), có thể tính từ đường kính ngoài (OD) và độ dày thành ống:
Công thức: ID = OD − 2 × Độ dày thành ống
[2]
2 ) Tránh lắp sau van hoặc máy bơm
Các thiết bị như bơm, van, thu nhỏ hoặc mở rộng đường ống đều gây nhiễu dòng chảy. Nên lắp đồng hồ trước van điều khiển, cách xa đầu ra máy bơm để đảm bảo độ chính xác.
Nếu bắt buộc lắp sau bơm/van, hãy tăng chiều dài ống thẳng upstream lên ít nhất 30D để dòng ổn định trước khi vào đồng hồ.
3 ) Lắp tại đoạn ống đầy hoặc vị trí thấp, dòng chảy hướng lên
Đồng hồ phải được lắp tại vị trí đường ống luôn đầy chất lỏng. Tránh lắp tại đỉnh cao, nơi dễ tích tụ bọt khí, gây lỗi đo.
Vị trí lý tưởng: đáy chữ U của ống hoặc đoạn ống đứng có dòng chảy đi lên.
4 ) Tránh khu vực rung động; lắp che chắn khi ngoài trời
Trừ khi là loại chuyên dụng, đồng hồ không nên lắp ở nơi rung động mạnh. Với đồng hồ điện từ, tránh gần nguồn nhiễu từ mạnh như motor lớn, biến tần, vì sẽ gây trôi điểm 0 hoặc dao động số đo.
Ngoài trời, nên lắp đồng hồ dưới mái che để tránh nắng, mưa lớn, nhiệt độ cao hoặc tuyết, giúp bảo vệ thiết bị và kéo dài tuổi thọ.
Đồng hồ siêu âm
Đồng hồ siêu âm gồm hai loại: truyền thời gian (transit-time) và Doppler.
・Transit-time: đo chênh lệch thời gian sóng siêu âm đi xuôi/ngược dòng, phù hợp chất lỏng sạch, không bọt khí/hạt rắn.
・Doppler: dùng tần số phản xạ từ hạt rắn hoặc bọt khí, phù hợp chất lỏng có lẫn hạt.
➜ Xem thêm:
Giới thiệu cách lắp Z, V, N, W
Dòng clamp-on tích hợp, ví dụ LORRIC FU-ES, không cần gel ghép nối, dễ lắp đặt tại hiện trường.
➜ Xem sản phẩm:
FU-ES Clamp-On Ultrasonic Flow Meter
Đồng hồ cánh quạt (paddle wheel)
Đồng hồ paddle wheel đo lưu lượng dựa trên số vòng quay của cánh quạt nhỏ. Do nhạy với cặn/hạt, nên lắp lọc upstream để tránh kẹt cánh, gây lỗi đo hoặc hỏng thiết bị.
Góc lắp đặt tốt nhất là trên ống ngang, nghiêng 45° hoặc 135°, tránh lắp ở vị trí 12h (trên cùng), 6h (dưới cùng), 3h/9h (bên hông) để giảm bọt khí, cặn hoặc mòn không đều.
Đồng hồ điện từ
Đồng hồ điện từ chỉ dùng cho chất lỏng dẫn điện, cần đảm bảo ống đầy, không bọt khí. Điện cực nên lắp ngang (vị trí 3h-9h) để tránh khí đọng trên/dưới.
Ngoài ra, cần tiếp địa tốt và tránh gần nguồn nhiễu điện từ mạnh như motor lớn, biến tần.
[8]
Q1: Sau khi lắp, đồng hồ báo số bất thường. Kiểm tra gì?
A: Kiểm tra mũi tên chỉ hướng trên đồng hồ có cùng hướng dòng chảy không, và ống có đầy chất lỏng không. Luôn làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Q2: Tại sao đồng hồ không chính xác?
A: Nguyên nhân thường gặp: vị trí lắp sai, bọt khí/cặn bẩn, dòng chảy không ổn định, không hiệu chuẩn định kỳ, cảm biến xuống cấp. Hãy chọn đúng loại đồng hồ và kiểm tra, hiệu chuẩn thường xuyên.
Q3: Làm gì khi số đo dao động lớn?
A: Có thể do thiếu ống thẳng upstream, hoặc lắp gần bơm, van, khúc cua. Hãy đảm bảo đủ chiều dài upstream hoặc thêm flow conditioner.
Q4: Nếu đồng hồ bị rò nước/khí?
A: Kiểm tra O-ring (vòng đệm) đúng kích cỡ, lắp đúng và không hư hỏng với loại cắm xuyên. Với loại ren, quấn băng keo PTFE và siết đúng lực. Sau khi lắp, kiểm tra áp lực để phát hiện rò rỉ và thay gioăng nếu cần.